Maak kennis met de Zaanstreek
8 april '21
Zaanstad is onderdeel van 'de Zaanstreek', een van de oudste industriegebieden van Europa. Ooit draaiden hier honderden molens. Naast haar molens staat de streek ook erg bekend om de traditionele Zaanse bouwstijl; de houten huizen in groen en wit geschilderd. Tot slot is het landschap uniek: maak kennis met het typische veenweidengebied van langgerekte weilanden, omsloten door water.
De Zaanstreek en haar molens
De Zaanstreek is een streek waar naast de gemeente Zaanstad ook Oostzaan, Wormerland en Markenbinnen (gemeente Alkmaar) toe behoren. Met houtverwerking én voedingsmiddelen als belangrijkste industrieën, was de Zaanstreek ooit 'de provisiekast' van Nederland. Er draaiden honderden verschillende molens. De meeste daarvan verdwenen uit het landschap met de komst van de stoommachine, waarna er grotere fabrieken langs de Zaan verrezen. Nog altijd zijn er langs de oever van de rivier schitterende 19e-eeuwse fabrieken en pakhuizen te bewonderen. Ook is er nog een aantal industriemolens behouden gebleven. Veel daarvan staan in het openluchtmuseum de Zaanse Schans, de grootste toeristische trekpleister van de Zaanstreek.
De Zaanstreek en haar huisjes
Naast molens, zijn op de Zaanse Schans ook oude Zaanse pakhuizen en woningen te bewonderen. De Zaanstreek staat bekend om de vele houten huizen, doorgaans geschilderd in groen en wit. Deze traditionele Zaanse bouwstijl zie je terug door de gehele streek, maar vooral in De Gortershoek. In dit stukje van Oud-Zaandijk, dat beschermd dorpsgezicht is, is de meeste de grootste concentratie te vinden van de originele Zaanse houten huizen.
De Zaanstreek en haar polders
Een wirwar van polders, plassen en vaarten vol vogels. Dit zie als je de kaart van de Zaanstreek bekijkt. Je ziet hier het typische veenweidegebied met langgerekte weilanden, omsloten door water. Dit 'slagenlandschap' is met name typerend voor het Guisveld, een van de 5 veenpolders in de Zaanstreek die worden beheerd door Staatsbosbeheer. Deze veenpolders met elk een eigen geschiedenis, hebben één ding gemeen, namelijk de vele vogels. Je vindt er weidevogels als kieviten en grutto's, maar ook zeldzame vogelsoorten zoals de roerdomp en bruine kiekendieven. Het Guisveld ligt tegen Zaandijk en is landschappelijk gezien uniek binnen de Zaanstreek, omdat het slagenlandschap hier nog het historische slotenpatroon heeft. Hierdoor ontstond een soort eilandenrijk van door sloten omringde graslandjes, die elk een afzonderlijk poldertje vormen.